Op de vorige foto zijn twee glazen platen getoond en die geven het geheel een redelijk goed verband, maar het rek was oorspronkelijk uitgevoerd met drie glazen platen waarvan er één in gesneuveld. Des te meer reden om de krachten in het meubel anders op te vangen dan alleen middels de platen. De oplossing is uitgevoerd met ingelaste RVS staaf waardoor het verband van het meubel wordt verkregen.

De stabiliteit die de massieve en sterke verbindingsstaven aan het rek geven is zodanig goed dat het uiteindelijke toegepaste zware bovenplateau probleemloos wordt gedragen. Voor de stabiliteit zijn de verbindingen die de glasplaten vormen niet langer noodzakelijk, maar deze verbindingen geven de constructie wel extra verband.

Isolatie van energie in de omgeving

De uitwerking van de vering in het onderhanden rek is gebaseerd op rubber ballen uit de squash sport. Deze ballen worden opgesloten in de onderkant van het draagplateau en vormen de enige contactpunten met het rek. Hier worden de ballen getoond in het nog niet afgewerkte plateau, waarbij één bal nog naast het bedoelde gat wordt getoond.

Drie squashballen vormen een stevig verende en zwaar gedempte ophanging voor het plateau en alles wat daarop wordt geplaatst. In een later stadium kunnen geavanceerder dempers op de plaats van de ballen worden toegepast.

Om het plateau goed waterpas te houden bij de verschillende belastingen van apparatuur is een mechanisme in de staanders van het rek ingebouwd waarmee de hoogte per poot kan worden versteld. Voor dit doel is een bout uitgerust met een pal waarmee de verstelling onder het plateau eenvoudig kan worden verricht. De bout bevindt zich direct onder het plateau en is uit het zicht onttrokken.



Absorptie van energie

Het top plateau is ten eerste zo goed mogelijk geïsoleerd van de omgeving en daarnaast mechanisch stil ofwel 'akoestisch dood' geconstrueerd. In plaats van exotische materialen is hier gekozen voor standaard planken, zoveel mogelijk gelamineerd.

Houten platen bezitten relatief veel interne demping zodat trillingsenergie wordt geabsorbeerd. Materialen met een grotere sterkte zullen een hogere mate van resonantie vertonen, ondanks dat de bewegingsruimte geringer lijkt te zijn. Daarom klinken materialen als staal of glas (kristalglas) helder en langdurig uit. Hout geeft minder langdurig een eigen klank en klinkt enigszins gedempt naar gelang de opbouw van de plaat.

De gelamineerde constructie spreidt resonantie patronen van het samenstel, verleent het geheel sterkte en een hoge demping. Vier verschillende platen geven ieder een bijdrage in de totale stijfheid en massa en ongelijke resonantiepatronen, waardoor risico op onderlinge versterking wordt vermeden.

De sterke basisplaat wordt gevormd door een 3,5 cm dikke multiplex aanrechtplaat, op zichzelf een gelamineerde plaat. Daarboven een standaard 1,8 cm dikke spaanplaat van hoge dichtheid met harde vineer afwerking aan beide zijden. Dit vineer vormt de toplaag voor het eindresultaat. Nog twee spaanplaten planken dragen bij aan het geheel, ieder met een eigen, iets zachtere, opbouw en individueel een zachtere afwerking van de toplaag.

Opbouw van het plateau

Deze platen zijn samengevoegd doormiddel van schroeven. Verlijming is vermeden om een sterke verbinding te voorkomen, ter vermijding van verlies van demping en een sterke eigen resonantie, zoals bij stalen of glazen platen. In de onderste plaatdelen zijn gaten aangebracht waarin de dempers worden geplaatst. Totdat een betere demper wordt gevonden worden hiervoor de genoemde squashballen gebruikt. Er zijn drie varianten squashballen zodat enigszins kan worden geëxperimenteerd.

Afwerking van het plateau

De gelaagde opbouw van hout deed de verfspecialist twijfelen. Eigenlijk bestond er geen twijfel over, want de randen van dit 9 cm dikke massieve blok zouden niet strak gespoten kunnen worden. Ondanks een grondige voorbewerking zal door werking van het hout een scheiding tussen de verschillende lagen aftekenen in de laklaag. Het feit dat de lagen niet zijn verlijmd maakt dit onvermijdelijk.

Met overredingskracht is toch een oplossing gevonden. Afwerken met plamuur en spuitplamuur en tussendoor schuren geven de vorm en een strakke basis. Vervolgens is een tweetal lagen tweecomponenten lak opgebracht om een dikke en enigszins flexibele ondergrond aan te brengen. Om de eindlak (op acryl basis) te kunnen toepassen zonder risico op blaren is bovenop de tweecomponenten lak een drietal lagen lak op waterbasis aangebracht. Deze laklagen moesten geheel afdichten om chemische reactie tussen de tweecomponenten lak en de acryl lak te vermijden. Drie lagen van de acryl lak geven het eindresultaat een bevredigend uiterlijk.

Materialen

Het rek was origineel opgebouwd uit massieve RVS staven en verbindende glasplaten. De staven zijn bewerkt en voorzien van verbindingen met M12 draadeinden. RVS is een hard materiaal dat moeizaam is te bewerken, hiervoor is een professionele werkplaats de aangewezen weg. Het totaalgewicht aan RVS materiaal bedraagt 15 kg!

De glazen platen zijn 8 mm dik en doorboord op de plaatsen waar de RVS staven worden geplaatst. Iedere plaat weegt 5 kg. Het boren in glas is een specialistische klus, dus wederom is een professionele werkplaats te prefereren. In totaal worden 4 glasplaten ondergebracht in het rek.

De samenstelling van de bovenplaat is uitvoerig besproken. Met name de 3,5 cm dikke multiplex plaat brengt een behoorlijk gewicht op de schaal. Het geheel weegt 14 kg. Bovenop de houten bovenplaat wordt de 4e glasplaat van 5 kg geplaatst waarna de demping van trillingen nagenoeg compleet is. Zonder de glasplaat is de bovenplaat, ondanks de omvang en samenstelling, nog niet totaal vrij van resonanties.

Resultaat

Het rek kan in verschillende varianten worden gebouwd, door tussenlagen weg te laten of toe te voegen. In de meest uitgebreide vorm, opgebouwd met drie glazen platen onder de bovenplaat weegt het rek nagenoeg 50 kg.

Een lage variant, met één glasplaat kan als specifiek draaitafel platform fungeren, waarbij de glasplaat ruimte biedt voor de voeding en controle apparatuur van de draaitafel, zoals hier links wordt getoond.

De hogere variant rechts biedt plaats voor additionele
appratuur op de glasplaten en desgewenst kan een
eindversterker tussen de
poten op de
vloer worden geplaatst.




Henk Schenk.

E-mail / profiel Henk Schenk