Thorens draaitafel in de herhaling

Het eerste artikel over de Thorens draaitafel kopt: "Ultieme modificatie". Dit suggereert dat verdere modificatie niet mogelijk meer is of dat geen verbeteringen meer zijn te vinden. Echter, de oorspronkelijke verhaalde 'ultieme' modificaties van een Thorens TD160 zijn wel degelijk te overtreffen en aan te vullen.

De oorspronkelijk verhaalde modificaties hebben met elkaar gemeen dat er geen hoge kosten aan verbonden (hoeven te) zijn en dat aan het uiterlijk van de draaitafel niet wordt getoornd. De basisplaat onder de draaitafel vormt de enige uitzondering op dit uitgangspunt, want deze aanpassing verandert het uiterlijk, wellicht niet ten ongunste.
De hier volgende ingrepen  zijn gekoppeld aan kostbare materialen en sommige bewerkingen zijn niet meer terug te bouwen. Ook wijzigt het uiterlijk en daarvan is niet iedereen gediend. Maar ultiem wordt dan ultiemer, dat blijkt dus mogelijk. Deze extra en extreme aanvullingen  zijn toegepast op een TD160  Mark II, de versie met een modern ogende aluminium kast.

Kap

Een simpele, maar visueel ingrijpende aanpassing is uitgevoerd op de plexiglas stofkap. Een  stofkap vertoont een makkelijk waarneembare resonantie als gevolg van de afmetingen, hoewel het gekozen materiaal gelukkig veel interne demping bezit.

De aanpassing bestaat uit een 6 millimeter dikke extra plexiglas plaat die bovenop de kap is verlijmd met een dikke laag siliconenlijm. De stofkap wordt hiermee veel zwaarder zodat de kap voorzichtig moet worden geheven om de scharnieren niet te breken. De siliconen lijm maakt de kap van bovenaf mat en slecht doorzichtig.

Uiteraard is de kap minder levendig en zal meer van de omgevinggeluiden dempen. Het blijft mogelijk om tijdens het gebruik van de draaitafel de stofkap te demonteren, een veel gebruikte oplossing om resonanties in het materiaal van de kap niet in de draaitafel te laten rondwaren.

Motor

Het Britse merk 'Origin Live' is gespecialiseerd in draaitafels, armen en accessoires hiervoor. De accessoires omvatten vervangende aandrijfmotoren voor diverse kleinere draaitafel specialisten uit het Britse cultuurgoed. De Linn Sondek is het meest voor de hand liggende voorbeeld. Ook de Thorens wordt genoemd want de Britse draaitafel scène heeft de Thorens altijd een warm hart toegedragen.

De Origin Live motor vervangings kit bevat een netvoeding, geregelde gelijkstroomvoeding en een trillingsarme gelijkstroom motor.

Deze set is in drie varianten verkrijgbaar, waarbij de voeding varieert en het type van de geleverde motor; Standard, Advanced en Ultra. Verder is nog een extra stille en sterke motor als optie leverbaar en evenzo een extra grote netvoeding.
Het onderwerp van  dit verhaal draait om de Advanced kit met DC100 motor van 339 British Pounds, met zo'n 500 euro dus kostbaarder dan een Thorens TD160 draaitafel zelf. De extra motor en netvoeding zijn niet inbegrepen in deze kitprijs.

De originele motoren van Thorens zijn AC (wisselstroom) motoren waarvan het toerental rechtstreeks vanuit het lichtnet wordt bepaald. Deze AC motor wordt met drie boutjes aan het hoofdchassis bevestigd en is via een schakelaar en ontstorings elektronica gekoppeld aan de netspanning.

Na demontage blijven een tweetal ongebruikte plekken achter op het hoofdchassis. In het voorbeeld draaitafelchassis is de rest van het hoofdcahssis opgevuld met lood en dempingsplaten.

De Origin Live motor past met enkele aanpassingen op de plek van de originele motor, waarbij een nieuw montage gat in het hoofdchassis is geboord. De constructie waarmee de snaar wordt omgezet voor de toerentalwisseling is verwijderd.

De motor bevat op de draaiende as een enkelvoudige precisie poelie. Het wisselen van toerentallen wordt verricht in de DC voeding waarop een tweetal toerentallen zijn te kiezen met ieder een eigen fijnregeling. Van bovenaf aanschouwd ziet de snaaraandrijving met de nieuwe poelie er als volgt uit:

Plateau

Met de komst van de Origin Live motor behoort het haperen van het wisselen van toerentallen tot het verleden. Daarmee verdwijnt de noodzaak met de hand de snaar onder het plateau op de juiste poelie te leggen, en dus ook de noodzaak af en toe het plateau te lichten.

Dit verschaft de mogelijkheid het hoofdplateau en het subplateau stevig aan elkaar te schroeven. Zo'n constructie vermindert ongewenste bewegingen en vergroot de koppeling van het buitenplateau naar het massieve, energie absorberende subchassis.

De koppeling komt tot stand met bouten die in getapte gaten in het subplateau aangrijpen. De getapte gaten zijn rondom aangebracht.

De M6 boutkoppen zijn verzonken in het buitenplateau om een vlak plateau te garanderen. De gebruikte bouten zijn antimagnetisch (RVS) om het effect van dansende MC elementen te vermijden. Een MC element wordt namelijk rond een sterke magneet geconstrueerd en de bouten komen dicht langs het element aan het eind van de langspeelplaat. De aantrekkingskracht tussen de magneet van het element en 'stalen bouten' is op de korte afstand van enkele millimeters al snel in de orde van 1 gram.

Deze extra kracht wordt aan de naaldkracht toegevoegd. De kracht wisselt zeer snel omdat de 6 bouten onder de plaat mee draaien (frequentie = 3 Hz) en deze kracht is niet zuiver vertikaal maar ook radiaal, alles bij elkaar uiterst ongewenst. Bij MM elementen is de magnetische aantrekkingkracht een factor minder, omdat de magneet anders is geplaatst en veel kleiner is uitgevoerd. Al valt deze kracht bij een MM misschien niet waar te nemen als een dans boven de plaat, ook bij dit type element is alle invloed op de naaldkracht zeker ongewenst.
Het vliegwieleffect van het  draaitafel plateau bepaalt de gelijkloop en de weerstand tegen het (tijdelijk) afremmen

van het draaimoment, bijvoorbeeld door een crescendo in de af te spelen muziek. Het plateau van de Thorens TD160 draaitafel heeft met 3,2 Kg al een bovengemiddeld draaimoment, en daarmee is een goede gelijkloop gerealiseerd. Bij veel High End draaitafels worden nog hogere massa's toegepast om de te behalen snelheidsstabiliteit tot extreme hoogte op te voeren. Bij een Thorens kan verhoging van massa van het plateau het laatste restje gelijklooponregelmatigheid te lijf gaan.

Het massamoment van het draaiplateau is te vergroten door rond de buitenrand een laag lood aan te brengen. Massa aan de rand levert het grootste effect op omdat daar de armlengte van het massamoment hoger is dan bij kleinere diameters.
Als gevolg van de toevoeging van lood komt het plateau beduidend trager op gang en stopt langzaam. De toename van het massamoment wordt daarmee duidelijk. Het lood vormt nu de plateaurand en oogt zichtbaar minder strak dan de standaard rand.
De vering van het subchassis is aangepast om de toevoeging van massa (andermaal) te compenseren.

Platenpuk

Om de plaat strak tegen het plateau met mat aan te drukken is een goede aandrukschijf op het centrale label van de plaat het aangewezen hulpmiddel. Hiertoe kan een gewicht of een klem worden gebruik. Om met een gewicht een goede druk op te bouwen is een aanzienlijk grote massa noodzakelijk. Met een klem wordt een grote druk zonder al te veel massa mogelijk.









De Thorens as is aan de korte kant en biedt weinig ruimte om een klem op aan te laten grijpen. Dit is op te lossen met een opgelast M6 draadeind en een puk met M6 moer. Als aanvulling kan rond de plateau-as een ring worden gelegd waarover de plaat naar beneden wordt gedrukt. Daarmee wordt de plaat als een bolsegment lichtjes gebogen waarmee de druk op de platenmat buiten het label wordt vergroot. Hiertussen wordt de plaat opgesloten;