Zware draaitafel

De Micro Seiki BL-91 vormde een van de grotere draaitafels van het merk in de jaren 80 van de vorige eeuw. Hierbij geven het hoge plateau, de forse sokkel en enorme, dikke messing armmontage plaat het geheel een groot gewicht. Samenwerkend met de hoge eigen demping van de massief houten sokkel levert deze massa een akoestisch dode basis, perfect voor een draaitafel waar de kleinste trillingen direct merkbare effecten sorteren.
Omdat in deze draaitafel geen ontkoppeld subchassis toepast is het uitbannen van trillingen en vibraties van het hoogste belang. Om de isolatie ten opzichte van optredende resonanties verder te verbeteren heb ik de sokkel met 25 kg lood aan de bodem uitgebreid en de stofkap op een extern frame los van de sokkel geplaatst. Daarnaast heb ik de sokkel op veren geplaatst waarmee deze sokkel als een 45 kg zwaar subchassis functioneert.

Het geheel van deze veranderingen is met enige moeite terug te vinden in de fotorechts.

Daarbij zijn er ook nog wel wat details te vertellen over het opvullen van het hoge, maar holle, draaiplateau met aluminium, lood en hout. De eigenklank van het nu 10 kg zware  plateau is teruggebracht tot ongeveer niets en de draaiconstante is verbeterd door de verhoogde massatraagheid. Evenzo is de rubber plaatmat vervangen door 4 cm acrylplaat met een vacuümvoorziening voor het mechanisch fixeren van de plaat.

Zware arm

De direct gekoppelde montage van de Dynavector arm op de 1,6 kg zware messing montageplaat en alle modificaties aan deze arm vormen een artikel op zich. Samen gevat;

• De koppeling van de standaard toonkop is vervangen door een vaste toonarm. Wisseling van toonkop is niet meer mogelijk maar de vaste sub-arm is lichter en veel sterker van constructie.
  
• De hoofdarm (u-profiel buis) is aangevuld tot een compleet gesloten ronde buis. Daarbij is de binnen in de U buis aanwezige contra-massa demper instelling bereikbaar en getrapt in te regelen.
  
• De bedrading in de arm is vervangen door zilver draad.
  

• De geleider van de draad van het dwarsdruk compensatie gewicht is vervangen door een geleider met wiel om wrijving te minimaliseren.
  
• De arm van de dwarsdruk geleider, de arm van de armrust (met magneet) en de statorarm van de wervelstroomdemper (ook magneten)  zijn alledrie gedempt met een kolom lood.
  
• Kneedbare bluetack aangebracht op de rotor van de wervelstroomdemper  en overige punten waar resonantie demping wenselijk is.
  

Praktijk ervaring

De combinatie van de Micro Seiki en Dynavector vormt een bijzonder mooie basis als platenspeler. De verregaande aanpassingen en verzwaringen blijken in de praktijk goed te merken en tillen de kwaliteiten tot een hoog niveau. De praktijk geeft het bewijs.
De verregaande veranderingen maken verplaatsing van de draaitafel praktisch onmogelijk. De verende constructie voor de 45 kg zware constructie vergt kracht en subtiel gevoel bij verplaatsing, waarbij alles opnieuw afgesteld en opgebouwd dient te worden. Niet erg praktisch.

Alternatief

Na jaren bleek het nadeel ertoe te leiden dat de draaitafel nog maar zelden werd gebruikt. De praktische beperkingen bleken te groot te zijn. Daarom heb ik besloten de draaitafel terug te bouwen tot een standaard en hanteerbare eenheid. De bodem van 25 kilo lood is verwijderd en de originele poten vervangen de verende constructie. De stofkap is weer gemonteerd op de sokkel zodat het omhullende frame komt te vervallen. Het geheel (nog steeds 22 kg) is nu als eenheid op te tillen en te verplaatsen.

Dit lijkt een stap terug en om de gevolgen hiervan te vermijden heb ik twee aanvullingen.
Ten eerste verwijder ik de stofkap op het moment dat de platenspeler in gebruik is. Enerzijds is dat erg eenvoudig, de kap is er zo af te tillen. Anderzijds is de stofkap tijdens het gebruik niet te sluiten omdat het hoge plateau en de platenpuk met vacuümreservoir niet onder de kap passen.
Ten tweede heb ik luchtkussen vering geïntroduceerd waardoor er alsnog het effect van een subchassis wordt nagebootst.

Het idee van een luchtkussen heb ik geleend van een Amerikaanse fabrikant van isolation platforms. Deze fabrikant leverde (15 jaar geleden alweer) een platform als draaitafel voet waarin een luchtkussen als mechanische isolatie diende. Dit luchtkussen werd met meegeleverde pomp op de juiste spanning gebracht waarna de draaitafel op lucht leekt te zweven. Dit kussen was opgebouwd met een fietsband. Op basis van een fietsband is het ook eenvoudig om zelf een draaitafel luchtkussen te construeren.

Luchtkussen

Het idee heb ik uitgevoerd met een 16 inch fietsband die onder de draaitafel kan worden gelegd. De enige zorg is het plaatsen van de draaitafel zodat het massa middelpunt in het centrum van de band komt te liggen. Dit leek goed te werken, behalve dat de veerwerking zeer stug bleek te zijn. Dit probleem heb ik aangepakt door de oppervlakte waarmee de band de draaitafel draagt te beperken. De vier cirkelvormige verhogingen vormen de draagpunten waarop de draaitafel rust omdat daar de band het sterkst wordt samengedrukt. De rest van de band dient voor verdere stabilisering.

Met een fietspomp wordt de vering op sterkte afgeregeld en de draaitafel zweeft.

Henk Schenk.

E-mail / profiel Henk Schenk